Zuivelfabriek ‘s Heerenbroek
Gerhardus Berend Broekema (1866-1946) was een architect die een aantal opvallende panden in de trant van de Jugendstil en de Art Nouveau-stijl heeft nagelaten. In Kampen staan een groot aantal van zijn ontwerpen, het merendeel uit de periode 1900-1910. Bekende gebouwen zijn de banketbakkerij op de hoek van de Oudestraat en de Gasthuisstraat, de Jugendstil-winkelpui aan de Broederstraat, de Art Nouveau panden aan de Plantage en drie herenhuizen aan IJsselkade 18-20. Niet alleen in Kampen, ook in steden als Zwolle en Leeuwarden liet Broekema panden na. Minder bekend is dat ook de Coöperatieve Stoom-Zuivelfabriek aan de Bisschopswetering in ’s Heerenbroek is ontworpen door Broekema.
Deze zuivelfabriek werd in 1914, samen met de daarnaast gelegen directeurswoning, gebouwd. Het is een van Broekema’s mooiste industriële gebouwen, waarvan belangrijke delen, inclusief de markante schoorsteen, nog steeds overeind staan.
De stoom-zuivelfabriek had natuurlijk wel eens een nieuwe stoomketel nodig. In 1923 was de ketel blijkbaar aan vervanging toe, want de foto uit dat jaar geeft een beeld van het transport van een stoomketel naar de melkfabriek in ’s Heerenbroek. Deze ketel werd per spoor van Hengelo naar Kampen vervoerd. Vanuit Kampen was het nog een hele klus om het zware object naar de eindbestemming te krijgen. Speciaal voor de laatste etappe richting de fabriek was een onderstelwagen gemaakt van oude kanonfuiten. Op de foto staan acht paarden voor de wagen gespannen. Vanwege het zware gewicht, de onderstelwagen schijnt gedeeltelijk in de asfaltweg te zijn weggezakt, werden later aan de Zwolseweg nog eens acht paarden voor de wagen gespannen.
Het is aannemelijk dat de foto langs het spoor op het oude industrieterrein van IJsselmuiden is genomen. Allereerst is links een gedeelte van het spoor zichtbaar. Daarnaast is bovenop het dak van het gebouw achter de stoomketel een tekst zichtbaar. Niet de hele tekst is leesbaar, maar de tekst begint in elk geval met “Hooiperserij vd Weerd Zn”. De Kamper Courant van 18 oktober 1916 meldt dat deze hooiperserij zich in dat jaar had gevestigd in het oude industrieterrein van IJsselmuiden. De foto zal vlak voor de lastige tocht naar ’s Heerenbroek zijn genomen.