Functie van Archieven
Bedrijfsvoering en verantwoording
Archieven worden niet geproduceerd als gebruiksartikelen voor later. Ze worden in eerste instantie gebruikt als hulpmiddel bij de uitvoering van processen waarmee elke organisatie te maken heeft. Zo is een cliëntendossier van sociale zaken belangrijk om te kunnen garanderen dat de cliënt tijdig en regelmatig zijn uitkering krijgt. De informatie blijft waardevol zolang de persoon recht heeft op die uitkering. Na het vervallen van dat recht, heeft de informatie geen waarde meer voor de bedrijfsvoering van de sociale dienst. Daarnaast wil de gemeenteraad ook weten hoeveel inwoners een bijstandsuitkering ontvangen. De wethouder sociale zaken zal daarvoor verantwoording moeten afleggen aan de raad en heeft daarvoor cijfers nodig uit het archief.
Historisch onderzoek en cultureel erfgoed
Als een historicus bijvoorbeeld onderzoek doet naar de stadsvernieuwing van de binnenstad Kampen uit de jaren zeventig van de vorige eeuw dan is het handig als de onderzoeker die dossiers kan raadplegen. Een historicus gaat ook graag op zoek naar de oudste bronnen. In het Stadsarchief Kampen zijn dat de charters. Deze oorkonden met indrukwekkende zegels zijn de oudst geschreven bronnen in het gemeentearchief en zijn zo uniek voor de stad Kampen dat ze behoren tot het cultureel erfgoed. Of neem bijvoorbeeld het archief van de in 1859 opgeheven gemeente Schokland. Uniek en onvervangbaar materiaal.
Recht- en bewijszoekende burger
In een soepel lopende democratie is het een gemeengoed dat burgers aanspraak kunnen maken op rechten uit het verleden. Stel dat de gemeente een nieuw bestemmingsplan gaat vaststellen voor een bepaald gebied. Als burger kun je dan daar bezwaar tegen maken. Zo kun je op zoek gaan in het archief naar oudere bestemmingsplannen om aan te tonen dat op die gronden een andere bestemming rust.
Stel dat je moet aantonen dat je een Nederlander bent. Dan heb je een (gewaarmerkt) afschrift nodig van je geboorteakte. Deze akte vind je in de basisadministratie van de ambtenaar van de burgerlijke stand..
Emotie
Archiefstukken kunnen ook emotionele waarde hebben. Vooral stukken uit de Tweede Wereldoorlog hebben vaak een emotionele lading. Een voorbeeld hiervan vinden we in een dossier (inv.nr. 369) uit het Secretariearchief gemeente Kampen. Het gaat over transporten van burgers die waren georganiseerd door de Organisation Todt (OT). OT was een Duitse bouwmaatschappij; tijdens het bestaan van nazi-Duitsland genoemd naar de oprichter Fritz Todt. Voor hun werkzaamheden in Duitse steden werden tijdens razzia’s burgers uit veelal grote steden opgepakt. Zo werd Kampen, tijdens de tocht naar Duitsland, aangedaan door opgepakte burgers uit Rotterdam. In afbeelding OT-1a/1b beschrijft dr. Kolff, internist in het Stadsziekenhuis, in een brief aan burgemeester Sandberg het onbeschrijfelijke leed van deze mensen tijdens hun verblijf in de Van Heutszkazerne. In afbeelding OT-2a/b en OT-3 verhalen de dankbaarheid van de Rotterdamse bevolking voor de hulpverlening door de Kampenaren tijdens hun verblijf in Kampen.
