PRONKSTUK | Thomas Berendtsz
Bij de naam van Thomas Berendtsz zal niet bij elke Kampenaar een belletje gaan rinkelen, maar toch worden wij vandaag de dag nog herinnerd aan zijn bestaan en zijn werk. Thomas was namelijk gedurende zijn leven een belangrijk en artistiek bouwmeester die de ontwerpen maakte voor de Broeder-, Cellebroeders- en vroegere Buiten Venepoort.
Het is onduidelijk of Thomas van geboorte een Kampenaar of een Duitser was. Ook daar zat namelijk familie, omdat zij in de 16e eeuw een toevlucht in het buitenland hadden gezocht om vervolging te voorkomen. Thomas’ grootvader Peter Warnersz en vader Berendt Peters hadden namelijk te lijden van ongewenste belangstelling van de kant van de overheid. Berendt Peters werd in 1567 beschuldigd geuzenliedjes gedrukt te hebben tegen de Spaanse overheersers. Een paar jaar later moest hij, samen met alle boekenbezittende Kampenaren, een opgave doen van alle boeken die bij hem in huis aanwezig waren om zo de door de Spaanse overheersers als verdacht bestempelde werken op te sporen. Een hele klus want Berendt was van beroep drukker…..
In 1572 kwamen echter de Geuzen om in Kampen te roven. Berendt vluchtte naar Emmerik waar zijn vader, Peter Warnersz al zat. De zaken in Kampen liet hij echter waarnemen door zijn zwager Peter van Wiringen die onder andere het huis moest verkopen.
Berendt Peters kon rond 1579 weer terugkomen naar Kampen. Zijn zoon Thomas bracht dus hier zijn jeugd door. In 1610 werd Thomas benoemd tot gezworen (beëdigde) landmeter van Overijssel. Uit hoofde van deze functie maakte hij ook landkaarten. Hij verdiende met zijn functie 100 Carolusguldens per jaar. Hij verloor deze functie in 1619 tot 1623. Hij had echter ook belangstelling voor architectuur en was zodoende niet alleen betrokken bij de verbouwingen van de oude Kamper Stadspoorten maar ook bijvoorbeeld aan de Waterpoort in Sneek heeft hij zijn aandeel geleverd.
Kenmerkend voor zijn werk zijn vooral de brede horizontale banden in rode baksteen metselwerk. Veel van zijn werken zijn in de loop der eeuwen afgebroken, zoals de Buiten Venepoort hier in Kampen en de vroegere Diezerpoort te Zwolle.
Thomas was getrouwd met weduwe Mettgen Sasse. Thomas Berendtsz bouwde in Zwolle de Hoofdwacht tegen de Grote of Michaelkerk. In 1625 overleed hij en vond zijn graf onder het venster ten zuiden van het orgel in de Bovenkerk. Ondanks dat Mettgen een zwakke gezondheid had overleefde zij haar man nog 16 jaar.
F000678 Foto uit de jaren '45-'55 van de vorige eeuw van de stadszijde van de Broederpoort. Rechts zie je het hekwerk van de Nieuwe Kerk aan de Broederweg.