Leesclub Slavernijverleden
Op 1 juli 2023 is het 150 jaar geleden dat de slavernij eindigde in de Nederlandse koloniën Suriname en de Caraïbische eilanden. Een jaar lang staat Nederland stil bij de slavernijgeschiedenis, die ook onderdeel is van ons eigen verleden. Ook in Kampen.
Bibliotheek Kampen en Stadsarchief Kampen richten een leesclub op om samen te leren over het slavernijverleden. We starten op 14 september en eindigen na vijf bijeenkomsten in februari 2024.
Het slavernijverleden is een pijnlijk, belangrijk en tot voor kort onderbelicht onderdeel van onze geschiedenis. De slavernij wordt vaak beschreven als ‘de zwarte bladzijde in onze geschiedenis’. Die metafoor wekt de indruk dat ons slavernijverleden een afgebakende reeks gebeurtenissen is, die we achter ons hebben gelaten. Maar klopt dat wel? Slavernij als legitiem instituut is wereldwijd uitgebannen, maar met de officiële afschaffing kwam geen eind aan alle slavernij en ook niet aan de mentaliteit die er aan ten grondslag lag.
Hoe speelt de geschiedenis van slavernij een rol in het leven van mensen van vandaag? Wat zijn precies die sporen van slavernij ook in onze eigen gemeente? Iedereen die nieuwsgierig is naar dit type vragen en deze vanuit een open en nieuwsgierige houding wil onderzoeken, is van harte welkom bij de leesclub. Bij de start van het project gaat de leesclub naar de tentoonstelling in het Stedelijk Museum en naar de voorstelling De Smeekbede in de Stadsgehoorzaal. We lezen samen een publicatie over Overijssel en het slavernijverleden, de literaire roman Jaguarman van Raoul de Jong en een boek van slavernijhistoricus Karwan Fatah-Black, en bespreken die met elkaar in drie avonden.
In totaal komt de leesclub vijf keer bij elkaar:
- Bezoek expositie Slavernijsporen in Kampen, Stedelijk Museum Kampen*
donderdag 14 september 15.00 tot 17.00 uur - Bezoek Voorstelling De Smeekbede in de Stadsgehoorzaal
donderdag 12 oktober 20.15 uur - Kampen en Slavernij, met Aspha Bijnaar
donderdag 26 oktober 19.30 tot 21.00 uur - Jaguarman van Raoul de Jong
donderdag 23 november 19.30 tot 21.00 uur - Wie maakte een einde aan de slavernij? Floris Joustra reflecteert op het debat
donderdag 18 januari 19.30 tot 21.00 uur
*Mocht je de eerste bijeenkomst niet kunnen, dan kan je de expositie ook op eigen gelegenheid bekijken en de tweede bijeenkomst aansluiten. De expositie is tot 17 september te bezoeken.
Kosten
120 euro per persoon, inclusief 3 boeken en ticket Stedelijk museum en Stadsgehoorzaal. Mochten deze kosten een belemmering vormen om mee te doen, neem contact op met Anne Marth en we vinden er iets op Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Bestel je kaarten voor de leesclub via deze link:
Meer informatie over de bijeenkomsten:
Lees hieronder meer over de bijeenkomsten en gebruik de knop ‘reserveer ticket’ om je aan te melden. Je ontvangt later van ons een betaallink. Je inschrijving is definitief na betalen. Annuleren kan tot 1 september, daarna niet meer.
Start Leesclub: bezoek expositie Slavernijsporen in Kampen, Stedelijk Museum Kampen
donderdag 14 september 15.00 tot 17.00 uur
We starten de leesclub met een gezamenlijk bezoek aan de expositie Slavernijsporen in Kampen in het Stedelijk Museum. Het museum presenteert een aantal verhalen die met Kampen zijn verbonden. Zoals het verhaal van Dientje, een meisje van kleur dat in 1816 door een echtpaar uit de kolonie Demerary, aan de noordkust van Zuid-Amerika, werd meegenomen naar de Hanzestad. En ook het verhaal van de Jubilee Singers, een Amerikaans koor van voormalig tot slaaf gemaakten die in 1877 in Kampen optraden. De tentoonstelling is tot stand gekomen i.s.m. de Stichting Overijsselacademie die eind juni de resultaten van een onderzoek naar het koloniale verleden van Overijssel deelt d.m.v. de publicatie ‘Overijssel & Slavernij’.
2e bijeenkomst: Bezoek Voorstelling De Smeekbede in de Stadsgehoorzaal
donderdag 12 oktober 20.15 uur
De Smeekbede is een zoektocht naar een Surinaams verleden. Dédé is een - op een plantage in Suriname - in slavernij geboren vrouw. Ze strijdt voor de vrijheid van haar zoon, in een systeem dat ze niet als mensen ziet. De Utrechtse jurist Engelbert reist naar Suriname af om daar plantages te beheren. Twee werelden ontmoeten elkaar. IJzersterk toneel over macht, onmacht, veerkracht en menselijkheid. Gebaseerd op de roman van Lianne Damen. Met Dionne Verwey, Krisjan Schellingerhout e.a.
3e bijeenkomst Kampen en Slavernij, onder leiding van Aspha Bijnaar
donderdag 26 oktober 19.30 tot 21.00 uur
In voorbereiding op deze bijeenkomst lezen we de publicatie van Stichting Overijsselacademie ‘Overijssel en slavernij’. We gaan met de adviseur van het Stedelijk Museum Aspha Bijnaar in gesprek over de expositie. Aspha Bijnaar is directeur van Stichting Musea Bekennen Kleur. Ook blikken we terug op de voorstelling van de Stadsgehoorzaal. Welke reacties roepen de tentoonstelling, de voorstelling en de publicatie op? Welke vragen hebben we? Waar willen we graag meer over weten? Wat raakt ons?
4e bijeenkomst: Bespreken Jaguarman van Raoul de Jong, onder leiding van Anne Marth Kuilder
donderdag 23 november 19.30 tot 21.00 uur
Op zijn 28ste ontmoet Raoul de Jong zijn Surinaamse vader voor het eerst. Ze praten hetzelfde, bewegen hetzelfde en geloven allebei in wonderen. Dan vertelt Raouls vader hem een verhaal dat blijft hangen: een van hun voorouders, een medicijnman, kon zichzelf transformeren in een jaguar. Gegrepen door dit mysterie besluit Raoul op onderzoek te gaan in Suriname.
De geschiedenis van deze voormalig Nederlandse kolonie is er een van duisternis en slavernij, maar wie goed zoekt, vindt ook veel hoop en levenskracht. Raoul zelf is het levende bewijs: zijn voorouders hebben op de een of andere manier overleefd. Tijdens zijn zoektocht, waarin hij kennismaakt met Surinaamse schrijvers, denkers en verzetshelden, ontdekt hij dat de kracht van de jaguar onmisbaar is geweest voor het land, en beseft hij hoeveel ieder mens daarvan kan leren.
Met Jaguarman, geschreven als een avonturenroman, brengt Raoul de Jong een prachtige hommage aan het land van zijn vader.
5e bijeenkomst: Wie maakte een einde aan de slavernij? Floris Joustra reflecteert op het debat
donderdag 18 januari 19.30 tot 21.00 uur
In voorbereiding van deze bijeenkomst lezen we het boek Slavernij en beschaving. Geschiedenis van een paradox, van Karwan Fatah-Black. Uit de NRC: “Een van de meest bediscussieerde vragen in het slavernijdebat is deze: waren het vooral de abolitionisten in Europa die een einde maakten aan de slavernij of speelde het verzet van de tot slaaf gemaakten zelf daarbij een cruciale rol? Een nieuwe generatie historici is de afgelopen jaren meer nadruk gaan leggen op dat verzet. Karwan Fatah-Black, verbonden aan de Leidse Universiteit is een van hen.” Floris Joustra, directeur van het Stadsarchief en historicus reflecteert op Fatah Black en zijn controverse met historici als Emmer en Den Heijer.
Indien gewenst: 6e bijeenkomst met een boek naar keuze van de groep
eind februari
Bestel je kaarten voor de leesclub via deze link: